Jak zmieniała się pisownia nazwiska Piaszczyński na przestrzeni kilkuset lat

Na zaprezentowanych przykładach postaram się przedstawić jak na przestrzeni lat zmieniała się pisownia naszego nazwiska.

PiaszczynskiAkt Chrztu Stanisława Piaścińskiego syna Jana z Łomżycy.
Najstarszy znaleziony przeze mnie zapis nazwiska Piaszczyński, to tekst przedstawiony wyżej i pochodzi z roku 1868. Jak widać nazwisko zapisano jako Piaściński, ale kilka lat później w Akcie Chrztu Marcjanny Piaszczyńskiej, córki Ferdynanda z Łomżycy Nazwisko zapisano w brzmieniu" Piasciński".
Piascinski Piaściński


Powyższe stwierdzenie jest już nieaktualne, ponieważ przekopując archiwa Parafii Nowogród znalazłem zapis z 1812 roku w akcie małżeństwa. Rzecz działa się w Nowogrodzie, a młodzi pochodzili ze wsi Jurki i Dobry Las.
Proszę poczytać oryginał i tłumaczenie pod obrazkiem. Piascinski
            A tam wyrażnie zapisano Wojciecha jako Piaszczyński i zarazem niespodzianka, otóż córka Wojciecha wymieniona jest jako Piaścikówna, a jej ojciec jako Piaszczyński. Synów Wojciecha zapisywano jako Piaściki i tak już zostało, bo w aktach małżeństwa syn Wojciecha Piaszczyńskiego był już Piaścikiem. Czasami ów Piaścik gdy osiągnął lepszy status społeczny, a zwłaszcza gdy potrafił czytać i pisać, stawał się znów Piaszczyńskim. Co, moim zdaniem, nie dewaluuje nazwiska Piaścik. Jest to mocny dowód wskazujący, że Piaściki i Piaszczyńscy to jedna rodzina.
            Niżej na potwierdzenie podkreśliłem fragment: "... iż Woyciech Piaszczyński, y Panna Elżbieta Piaścińska połączeni są ze sobą ..."
Uznałem ten dokument za ważny i przepisałem go z " polskiego na nasze".

Akt nr 16 Jurki i Dobrylas
Roku 1812, dnia 25 listopada.
Przed Nami Proboszczem Nowogrodzkim sprawującym obowiązki Urzędnika Stanu Cywilnego Gminy Nowogrodzkiej, w Powiecie i Departamencie Łomżyńskim. Stawił się Wojciech Piaszczyński mający podług złożonej przed Nami Metryki, wyjętej z Ksiąg Kościoła Nowogrodzkego lat 35, młodzian włościanin, gospodarz we wsi Jurkach zamieszkały, Jana Piaszczyńskiego Włościanina gospodarza w Jurkach zamieszkałego, z Marianną z Stumskich już zmarłych gospodarzy syn, który dla braku wstępnych krewnych nie czynił Aktu uszanowania.
Stawiła się także Panna Elżbieta Piaścikowna córka Jana Piaszczyńskiego włościanina, gospodarza w Dobrymlesie i Konstancji Brokowianki ( nie jestem pewny czy poprawnie odczytałem nazwisko), zamieszkałych, w asystencji rodziców wspomnianych, mająca podług złożonej Metryki, wyjętej z Ksiąg Kościoła Nowogrodzkiego lat 21 nieskończonych. Strony stawające żądają ażebyśmy przystąpili do obchodu ułożonego między nimi Małżeństwa, którego zapowiedzi wyszły przed głównymi Drzwiami Naszego Domu Gminnego, to jest: pierwsza dnia ósmego, druga dnia 15 miesiąca i roku bieżącego, o godzinie 12 w południe w niedzielę. Gdy żadne tamowanie przeciw rzeczonemu małżeństwu nie zaszło, a rodzice wstępującej w stan małżeński na Obchód Małżeństwa zezwalają, przychylając się za tym do żądania stron, po przeczytaniu wszystkich wyżej wymienionych papierów, jako też Działu Szóstego Kodeksu Napoleona w Tytule o Małżeństwie, zapytaliśmy się przyszłego Małżonka i przyszłej małżonki, czyli chcą połączyć się ze Sobą węzłem Małżeństwa? Na co, gdy każde z nich oddzielnie odpowiedziało, iż taka jest ich wola. Oświadczamy w Imieniu Prawa, iż Wojciech Piaszczyński i Panna Elżbieta Piaścińska połączeni są z sobą węzłem Małżeństwa. Czego spisaliśmy Akt w przytomności Pawła Popiołka lat 60 i Jana Cybulskiego lat 44 mających w Morgownikach zamieszkałych, tudzież Bonifacego Piaszczyńskiego lat 25 brata rodzonego i Szymona Piaszczyńskiego brata stryjecznego zaślubionej, w Dobrymlesie zamieszkałych wszystkich włościan gospodarzy.
Akt niniejszy został stawającym przeczytany, przez nas tylko podpisany ile że inne w Akcie wyrażone Osoby pisać nie umieją.
Podpisano Xiądz Mateusz Borowski Urzędnik Stanu Cywilnego.



            W akcie Chrztu Aleksandry w roku 1873 i Edmunda Leopolda Piaszczyńskiego w roku 1874, zapisano nazwisko ich ojca - Ferdnynanda jako Piaścinski. Kolejny zapis to fragment Aktu Chrztu bł. ks. Michała z 1885 roku -poniżej
Piaściński
Poniżej ciekawy zapis z 1910r z księgi ślubów z Kolna, w którym mowa o tym, że Antoniemu Piaszczyńskiemu, organiście z Kolna i pannie Stanisławie z Garbulewskich związek pobłogosławił ks. Michał Piaszczyński ( syn Jana ale nie ten błogosławiony! ) podczas uroczystości ślubu na parafii w Mikaszówce. Prawdopodobnie w owym czasie w tym małym drewnianym kościółku w Mikaszówce spotkało się trzech braci Piaszczyńskich, najstarszy - Michał / syn Jana / proboszcz w Mikaszówce, jego rodzony brat Antoni oraz Michał (syn Ferdynanda, a brat stryjeczny wspomnianych tu Michała i Antoniego ), który był tam na wakacjach i tamże 8 sierpnia napisał poemat pod tytyłem " Na jeziorze". Nazwisko zapisane w tym Akcie jest jako Piaszczinski, a nowi małżonkowie podpisali się jako Antoni Piaszczyński i Stanisława z Garbulewskich Piaszczyńska.
To pokazuje, że w odróżnieniu od niepiśmiennych, wykształceni i wyżej postawieni w hierarchi społecznej obywatele mogli dbać o poprawną pisownię swojego nazwiska. Niepiśmienny włościanin nie znał pisowni swojego nazwiska, więc zapisywano je w formie takiej jak usłyszał je urzędnik prowadzący Akta Stanu Cywilnego.
    Od 1910 roku nazwisko Piaszczyński występuje we wszystkich dokumentach w pisowni nam znanej współcześnie. Poniżej podpis ks. Michała Piaszczyńskiego (syn Jana) znaleziony na parafii w Rydzewie gdzie był proboszczem w roku 1917, ale też wcześniejsze podpisy ks. Michała Piaszczyńskiego z parafii w Grajewie z roku 1904, gdzie był wikarym są zapisane w takiej samej formie. Piaszczynski

Aktualizacja: 10.11.2017r