Drzewo genealogiczne Piaszczyńskich i rodzin spokrewnionych.

Po zakończeniu wojen z Litwą książęta mazowieccy zabrali się do ponownego kolonizowania zniszczonych i opustoszałych ziem Mazowsza wschodniego. Kolonizacja ziem wokół dzisiejszego Grajewa rozpoczęła się dopiero po 1425 r. Osadnictwo posuwało się na północ wzdłuż rzeki Biebrzy i drogi idącej z Wizny na Kamienny Bród na rzece Łęk. Już w 1426 r. znana była książęca wieś Grejwy (dziś Grajewo). Jej wójt Bogusz z Lechowstoku w 1438 r. założył wieś Bogusze.
Położenie geograficzne Grajewa sprzyjało rozwojowi tej miejscowości. Tu krzyżowały się szlaki komunikacyjne z Mazowsza na Litwę i z Podlasia do Prus. W 1873 r. poprowadzono tędy kolej żelazną z Brześcia przez Białystok do Prus Wschodnich. Szybki rozwój Grajewa nastąpił w II połowie XIX wieku. Po zbudowaniu kolei i otwarciu w Grajewie stacji kolejowej i pocztowo-telegraficznej oraz komory celnej zabudowa miasta prawie się podwoiła.
Równocześnie przystąpiono do wzniesienia budynków sakralnych, a mianowicie kościoła katolickiego, cerkwi prawosławnej i ewangelickiego domu modlitwy. W Boguszach powstała komora celna, gdzie osadzono brygadę straży granicznej.

1. W Grajewie stacjonowały dwa pułki kawalerii i 8 brygada Straży Pogranicznej
2. Murowana cerkiew św. Marii Magdaleny, z dwiema kopułami, wybudowana w „ogrodzie Kościuszki”, odznaczała się piękną architekturą.
3. Wyświęcenia jej dokonał 22 października 1878 r. arcybiskup warszawski Leoncjusz. Do parafii dołączono osadę Szczuczyn
4. Członek grajewskiej komory celnej Aleksander Paul ze środków własnych ogrodził sad, gdzie znajdowała się cerkiew, a od frontowej strony wzniósł murowany parkan z wejściową bramą oraz murowaną stróżówkę
5. Właściciel dóbr grajewskich Osip Jagielski wydzielił w 1892 r. działkę o powierzchni 1,5 dziesięciny na urządzenie cmentarza prawosławnego
6. W 1893 r. pobudowano na cmentarzu drewnianą kaplicę wraz z drewnianą stróżówką, a cerkiew parafialną tego roku remontowano
7. W latach 1893–94 na przedmieściu zbudowano drewnianą szkołę cerkiewno-parafialną
8. W roku szkolnym 1894/95 uczęszczało do niej 45 uczniów
9. Wyznawcy prawosławia stanowili 5% ogółu ludności, zaś w roku 1906 11%. W roku 1897 w Grajewie w 219 domach mieszkało 7651 osób. Liczba mieszkańców szybko wzrastała, gdyż w 1910 r. osiągnęła prawie 9 tysięcy. Po ukazaniu się dekretu z 1905 r. o wolności religijnej w Grajewie do marca 1906 r. 15 osób przeszło na katolicyzm
10. Jednoklasowa szkoła w Grajewie, według opisu z 1910 r., istniała od 1894 r. Mieściła się ona we własnym, drewnianym, krytym gontem budynku, postawionym na 729 sążniach kwadratowych gruntu. Do szkoły uczęszczało 15 chłopców i 36 dziewcząt, dyrektorem był o. Aleksy Minakow, a nauczycielką Elżbieta Łuczkina
11. Oprócz cerkwi parafialnej w Grajewie istniała cerkiew garnizonowa 4 Dragonskogo Evkaterinskogo Połka oraz cerkiew Donskogo Kozackogo Połka w Szczuczynie. Według Klirovoj Vedomosti z 1913 r. parafia w Grajewie liczyła 963 mężczyzn i 275 kobiet zamieszkałych w 240 domach. W skład jej wchodzili prawosławni mieszkańcy powiatu szczuczyńskiego oraz żołnierze grajewskiej Brygady Pogranicznej.

Legenda:
Ze Szczuczyna mil dwie ku północy przejechawszy, widzim miasto Grajewo. Podług podania miejscowego, bardzo starożytną jest ta osada, bo jeszcze pamięta pierwszych naszych rodziców.
—„Po popełnieniu grzechu pierworodnego, gdy Bóg wypędził winowajców z raju, poszli w świat szeroki szukać chleba w pocie czoła i przeszedłszy znaczny obszar ziemi, trafili na to miejsce, gdzie dziś miasto jest zbudowane; aże położenie było urocze, tedy oboje wygnańcy strudzeni wędrówką, postanowili tu odpocząć. Aby zaś uprzyjemnić chwile swego odpoczynku, Adam rzekł do Ewy trzymającej w ręku lirę: „graj Ewo!” Niewiasta posłuszna swemu mężowi, chcąc mu wynagrodzić te cierpienia, które podanem jabłkiem mu sprawiła, zagrała tak pięknie, że drzewa w lesie i ryby w niedalekiej rzece ze zdumieniem słuchały; Adam zaś zapomniawszy o troskach, pomyślał sobie, że i na ziemi z dobrą żoną można znaleźć szczęście.”
Choć daleko do prawdy, to opowieść jest miła dla ucha.